Kiedy jest burza i spadnie naprawdę dużo wody, to mówimy o ulewie.
Ulewy są groźne zwłaszcza w miastach, w których zabetonowaliśmy duże obszary – tam, gdzie jest dużo domów, ulic, samochodów, a mało drzew i ziemi.
Drzewa i ziemia wchłaniają wodę, a tereny zielone działają jak gąbka – zatrzymują ją w miejscu, w którym spadła. Ale jeśli to wszystko zabetonujemy, wyłożymy kostką albo postawimy nowe domy, to gąbka znika. Wtedy deszcz zaczyna bardzo szybko spływać po dachach i płynąć ulicami do kanalizacji i do rzek.
Na szczęście ulewy w mieście zwykle trwają krótko i po paru godzinach sytuacja wraca do normy. Ale w tym krótkim czasie ulewa może narobić mnóstwo szkód w mieście. Dlatego powinniśmy się przed tym zabezpieczać, sadząc drzewa, usuwając beton i kostkę i budując tak zwane zbiorniki retencyjne, czyli naturalne jeziorka na wodę.
Dobre miasto to takie, które ma dużo miejsc, w których deszcz może naturalnie wsiąkać w ziemię. Dlatego musimy uważać, żeby w mieście było dużo terenów zielonych – takich jak skwery, trawniki, parki kieszonkowe, zieleńce, a nawet zielone dachy. W takim mieście będzie nie tylko przyjemnie i zielono, ale także bezpieczniej – bo w czasie ulewnych deszczy zabetonowane ulice nie zamienią się w rwące potoki.
Żeby pomóc dzieciom zobaczyć jak wygląda obieg wody w czasie burzy możemy przeprowadzić mały eksperyment.
MATERIAŁY
- tablica do zapisania spostrzeżeń
- kolorowe piłeczki w papierowej torbie (minimum 30 sztuk)
- pokrywka od kartonowego pudełka po butach
- małe plastikowe wiaderko lub miska
- krzesło
Przebieg zadania
Nauczyciel przygotowuje salę tak, by na jej środku znalazło siłę puste miejsce. Dzieci siadają w kręgu. Nauczyciel zapowiada, że tematem lekcji będzie woda w obiegu w przyrodzie i w codziennym życiu, a dzisiaj porozmawiamy o ulewach.
Nauczyciel do eksperymentu wybiera parę ochotników.
Jeden z ochotników będzie „źródłem wody” – osoba A, a drugi – osoba B, będzie odpowiedzialny za zatrzymanie odpowiedniej ilości wody, na wybrane potrzeby.
Dzieci zapoznają się z instrukcją poniżej i odgrywają scenkę.
Osoba A Wejdź na krzesło. Do dyspozycji masz wszystkie piłeczki. Musisz je rzucić z siłą ulewy tj. szybko, jedna za drugą, może nawet po kilka na raz.
Osoba B Twoim zadaniem jest złapać do miski jak najwięcej piłeczek. Uwaga, nie możesz podnosić ich z podłogi. Ile piłeczek udało ci się złapać? Na co chcesz je przeznaczyć? Swoją decyzję możesz skonsultować z pozostałymi osobami w klasie. Zapisz na tablicy wynik eksperymentu.
Na tablicy zapisujemy wnioski z obserwacji.
Wpis powstał w ramach współpracy Fundacji Veolia Polska, Fundacji CultureLab pod patronatem honorowym Miasta st. Warszawy.
