Bocian biały, znany również jako bocian zwyczajny (Ciconia ciconia), to majestatyczny ptak, który od wieków fascynuje ludzi swoim pięknym wyglądem. 31 maja obchodzi swoje święto, które ma na celu zwiększyć świadomość na temat roli tych wspaniałych ptaków w ekosystemie oraz potrzeby ich ochrony.

Na świecie żyje około 160 tysięcy par bocianów białych. Charakterystyczny wygląd tego ptaka sprawia, że jest on łatwo rozpoznawalny. Bocian jest wysoki na około 80 cm i waży od 2,7 do 4,5 kg. Robi wrażenie rozpiętość jego skrzydeł, która sięga 2m. 

Bociany łączą się w pary tylko na jeden sezon lęgowy. W kolejnym roku szukają partnera od nowa. Budują swoje gniazda w pobliżu osad ludzkich na drzewach, budynkach gospodarczych i słupach trakcji energetycznych. Jaja zaczynają się pojawiać w połowie kwietnia. Jest ich od 2 do 6. Wysiadywanie zaczyna się w 4-5 dniu od pojawienia się pierwszego jaja przed pojawieniem się kolejnego. Jaja wysiaduje nie tylko samica, a także samiec. Pierwsze pisklę wykluwa po upływie miesiąca. Przez pierwsze 20 dni potomstwo nie zostaje bez opieki ani na chwilę. Podczas kiedy jeden z bocianów opiekuje się młodymi, drugi intensywnie poluje. 

Rozróżnienie płci bociana jest praktycznie niemożliwe z obserwacji zewnętrznej. Samce są odrobinę większe i mają nieznacznie dłuższy dziób. W celu określenia płci bociana przeprowadza się analizę biochemiczną krwi. 

Przyjmuje się, że bocian żyje średnio około 9 lat, natomiast niektóre osobniki żyją nawet ponad 20. 

Bocian żywi się zwierzętami. W jego menu znajdują się gryzonie, płazy, drobne ssaki (jak na przykład kret), ryby, duże owady, rzadziej gady, pisklęta i jaja innych ptaków. Bociany potrafią upolować nawet większe zwierzęta, takie jak królik. Każda para w ciągu sezonu lęgowego musi zdobyć dla siebie i dla potomstwa od 200 do 350 kg mięsa. W chwili stresu bocian zwraca to co właśnie zjadł. Naukowcom daje to możliwość dokładniejszego zbadania menu bociana. 

W naszych regionach można spotkać dwa gatunki bociana – bociana czarnego i bociana białego. Bocian czarny w odróżnieniu od białego jest samotnikiem. Gniazda zakłada w oddali od siedzib ludzkich. 

Bociany od dawna były traktowane z szacunkiem i wiązano z nimi wiele przesądów. Ptak ten cieszył się uznaniem do XIX wieku, aż zaczęto go tępić, traktując jak szkodnika, podobnie jak inne ptaki. W 1952 roku bocian trafił na listę gatunków chronionych, dzięki czemu liczebność zaczęła rosnąć. Obecnie bocian biały jest pod ścisłą ochroną i włączony do unijnej Dyrektywy ptasiej (Dyrektywa 2009/147/WE).

Zagrożenia z którymi obecnie mierzą się bociany, to przede wszystkim zmiany w ich naturalnym środowisku: 

• Zmiany w rolnictwie, które przyczyniają się do zanikania łąk i terenów podmokłych;
• Coraz intensywniejsza regulacja rzek przyczynia się do niszczenia starorzeczy i meandrujących cieków;
• Podczas wędrówek bociany narażone na zetknięcie się z przewodami elektrycznymi oraz padają ofiarami polowań organizowanych na te ptaki w rejonie basenu morza Śródziemnego
• Obserwowane są także zmiany w nawykach bocianów. Zamiast odbywać wędrówki do krajów Afryki pozostają żerować na wysypiskach śmieci w południowej Europie. 

Nasza rola w ochronie tych ptaków rozciąga się od indywidualnych działań po zaangażowanie społeczne oraz dbałość o środowisko naturalne. Pierwszym krokiem jest poszerzenie naszej wiedzy na temat bociana białego. Możemy uczestniczyć w wykładach, warsztatach i czytać literaturę dotyczącą tych ptaków. Im lepiej zrozumiemy ich zachowania, potrzeby i zagrożenia, tym bardziej skutecznie będziemy mogli pomagać. Istotne jest także zachowanie i przywracanie naturalnych siedlisk bocianów białych. To oznacza, że powinniśmy angażować się w ochronę mokradeł, bagien, terenów nadbrzeżnych, łąk i innych siedlisk, które są kluczowe dla tych ptaków. Możemy również aktywnie wspierać lokalne projekty ochrony przyrody, które skupiają się na tych obszarach. 

Bociany białe potrzebują odpowiednich miejsc do budowy swoich gniazd. Możemy pomagać w tworzeniu platform gniazdowych, które umożliwiają im zakładanie gniazd na bezpiecznych wysokościach, z dala od potencjalnych drapieżników.

Warto również uczestniczyć w programach monitorowania populacji bocianów białych. Dzięki temu możemy pomóc naukowcom w śledzeniu zmian w liczebności tych ptaków oraz zrozumieć, jakie czynniki wpływają na ich populację. 

Możemy także aktywnie uczestniczyć w działaniach społecznych i wspieraniu organizacji zajmujących się ochroną przyrody, które podejmują konkretne kroki na rzecz bocianów. To może obejmować udział w zbiórkach funduszy, udział w kampaniach informacyjnych lub udział w projektach badawczych.

• http://www.bocianopedia.pl/
• https://en.wikipedia.org/wiki/White_stork
• https://www.national-geographic.pl/artykul/50-ciekawostek-o-bocianach-poznaj-fascynujace-fakty-o-tych-ptakach