Międzynarodowy Dzień Ochrony Pszczół obchodzony jest co roku 20 maja, aby zwrócić uwagę na rolę, jaką pszczoły odgrywają w ekosystemie oraz na zagrożenia, z którymi mają do czynienia.
Pszczoły odgrywają niezwykle ważną rolę w ekosystemie, ponieważ stanowią jednych z najważniejszych zapylaczy. Około 80% roślin zależy od zapylania przez owady, a pszczoły są jednymi z najskuteczniejszych w tym zadaniu. Dzięki pszczołom powstają owoce i warzywa, a także nasiona, które zapewniają zachowanie różnorodności genetycznej w świecie roślin. Różnorodność ta ma kluczowe znaczenie dla zdrowia ekosystemów, ponieważ umożliwia przystosowanie się roślin do zmieniających się warunków środowiskowych, co wpływa na jakość powietrza, gleby i wody. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby chronić pszczoły i zapewnić im odpowiednie warunki do życia.
Pszczoły to owady społeczne, które żyją w koloniach – ulach. W jednej kolonii może mieszkać nawet do kilkudziesięciu tysięcy pszczół. Kolonie te są zorganizowane w sposób bardzo precyzyjny, a każda pszczoła pełni określoną rolę w społeczności. Królowa to jedna pszczoła, która składa jaja i zapewnia kontynuację gatunku. Trutnie to samce, które żyją w ulu tylko przez parę miesięcy i jedyna ich rola to dostarczenie królowej nasienia. Na jesieni są wypędzane z ula i giną z głodu i chłodu.
Najwięcej w kolonii jest robotnic. Są to samice, które zbierają nektar i pyłek z kwiatów, zapylając w ten sposób rośliny. Ponadto, robotnice zajmują się pielęgnacją larw, budową plastra i zbieraniem żywności. Wszystkie te czynności odbywają się w sposób bardzo zorganizowany i hierarchiczny.
Owady te komunikują się przy pomocy feromonów, a także swoistego tańca. Taniec pszczół to loty w kształcie cyfry 8, które pokazuję odległość i kierunek, w którym znajduje się nektar.
Ciekawostką jest to, że aby wyprodukować 1 kg miodu, pszczoły muszą odwiedzić około 4 miliony kwiatów. Owoce ich pracy są nie tylko pyszne i zdrowe, ale także mają liczne właściwości lecznicze. Wosk pszczeli wykorzystywany jest w kosmetyce i w produkcji świec, propolis ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, a mleczko pszczele ma właściwości wzmacniające organizm i regenerujące skórę.
Niestety, pszczelarstwo staje się coraz trudniejsze ze względu na liczne zagrożenia dla pszczół. Jednym z nich jest stosowanie pestycydów, które zabijają nie tylko szkodniki, ale również pszczoły. Pestycydy te wprowadzają substancje toksyczne do gleby i wody, co może prowadzić do skażenia całych ekosystemów. Innym zagrożeniem jest rozwój chorób i pasożytów, które atakują pszczoły, takie jak warroza (roztocza Varroa) czy nosemoza (grzyby Mikrosporydia z rodzaju Nosema). Klimatyczne zmiany i degradacja środowiska również wpływają na zdrowie pszczół, osłabiając je i utrudniając im przetrwanie.
Masowe wymieranie pszczół jest jednym z najpoważniejszych problemów ekologicznych, z którymi obecnie mierzy się świat. Aby chronić pszczoły, należy podejmować działania na wielu frontach.
Należy ograniczać stosowanie pestycydów i wykorzystywać alternatywne metody ochrony roślin. Należy również zwiększać świadomość społeczeństwa na temat roli pszczół w ekosystemie i ich zagrożeń, aby zachęcać do działań na rzecz ochrony tych cennych owadów. Ważne jest również wsparcie pszczelarzy, którzy wiedzą, jak chronić swoje pszczoły i produkować zdrowy miód, wosk pszczeli i propolis. Dzięki tym działaniom możemy pomóc w ochronie pszczół i w utrzymaniu równowagi w ekosystemie.
Jednym z najważniejszych sposobów, w jaki możemy pomóc pszczołom, jest zapewnienie im odpowiednich warunków do życia i rozmnażania. Oznacza to, że powinniśmy zadbać o to, aby nasze ogrody, parki i tereny zielone zawierały różnorodne rośliny, w tym te, które pszczoły lubią najbardziej.
Powinniśmy uprawiać rośliny, które kwitną przez cały sezon, w tym m.in. lawendę, miętę, bazylię, oregano, floksy, jeżówki, słonecznik. Warto również zwrócić uwagę na to, że pszczoły potrzebują dostępu do wody, dlatego warto wypełnić miski lub naczynia wodą i umieścić je w pobliżu roślin kwitnących.
Więcej na temat pszczół
Innym sposobem na wsparcie pszczół jest unikanie stosowania pestycydów, zwłaszcza tych, które są szkodliwe dla pszczół. Istnieją alternatywne metody ochrony roślin, które nie szkodzą pszczołom, takie jak stosowanie naturalnych środków owadobójczych, mechaniczne usuwanie szkodników lub stosowanie pułapek.
Pomocne mogą być również działania na rzecz ochrony siedlisk pszczół, takie jak tworzenie specjalnych obszarów, gdzie pszczoły mogą znaleźć schronienie i pożywienie. Można np. zasiewać łąki kwietne, które są nie tylko piękne, ale również przyciągają wiele owadów.
Inne sposoby obejmują pozostawienie w ogrodzie martwych drzew, gęstej roślinności oraz umieszczanie specjalnych hoteli dla pszczół, stosując naturalne materiały. Warto również popularyzować wiedzę na temat pszczołom i ich roli w ekosystemie. Dzięki temu większa liczba osób będzie świadoma zagrożeń, jakie na nie czyhają, i będzie podejmować działania na rzecz ochrony pszczół. Można także wesprzeć lokalnych pszczelarzy, którzy zwykle hodują pszczoły w sposób zrównoważony i ekologiczny, kupując ich produkty, takie jak miód, wosk pszczeli czy propolis.
Więcej informacji
Wspieranie pszczół to nie tylko dbanie o jeden gatunek, ale również dbanie o cały ekosystem i zdrowie ludzi. Dlatego warto podjąć wszelkie możliwe działania, aby chronić te cenne owady i ich siedliska.
Więcej informacji na temat pszczół można przeczytać tu:
https://www.greenpeace.org/poland/tag/pszczoly/
https://tuptuptup.org.pl/nasi-zapylacze/
https://www.nwf.org/Educational-Resources/Wildlife-Guide/Invertebrates/Bees
