Pszczoły samotnice, czy to coś Wam mówi? Pewnie nie. Więc czas dowiedzieć się jakie są ich gatunki i jak przystosowują się do środowiska, w którym żyją.
MATERIAŁY
- kartki A4 ze zdjęciami pszczół
- karki z opisami przyzwyczajeń i zachować pszczół
Instrukcja
Pokażcie dzieciom wydrukowane wcześniej kartki. Z jednej strony znajduje się zdjęcie pszczoły, z drugiej opis jej przyzwyczajeń i zachowań.
Dzieci wstają z miejsc, ustawiają się w sali lub ogrodzie, gdzie nie ma ławek. Natomiast Wy, po kolei pokazujcie zdjęcia pszczół i krótko opowiedzcie o tym, co robią. Zadaniem dzieci jest odegranie/pokazanie tego, co robi dana pszczoła.
Obrostki letnie
są prawdziwymi rekordzistami. Potrafią przenieść duże ilości pyłku na odnóżach. W zbieraniu pyłku samotnicom pomagają szczotki na odnóżach, wyposażone w długie włoski.
Dzieci powoli krążą po sali, unosząc nogi, jakby dźwigały na nich duży ciężar.
murarki
zbierają pyłek szczotkami znajdującymi się na brzuchu. Gdy znajdują się na kwiatku, potrząsają odwłokiem, zbierając pyłek.
Dzieci czołgają się po podłodze, poruszając biodrami na boki.
Miesierkowate
używają kawałków liści do wyściełania komór w gnieździe.
Dzieci udają, że tną liście na kawałki.
Pszczoły z rodziny smuklikowatych
przenoszą pyłek na tylnych odnóżach i odwłoku.
Dzieci poruszają się, trzymając piłkę tenisową na głowie lub schylają się i próbują iść, utrzymując ją na plecach.
Porobnice włochatki
są niezwykle wytrzymałe. Uaktywniają się pod koniec zimy i wczesną wiosną (koniec lutego, początek marca), gdy inne pszczoły wciąż zimują. Są bardzo ruchliwe, przez co łatwiej im się ogrzać. Pszczoły te są też znakomitymi lotnikami. Potrafią lecieć bardzo szybko, po czym zatrzymać się w locie i unosić w tym samym miejscu przez minutę.
Dzieci biegają po sali, udając, że im zimno, następnie ćwiczą, by się ogrzać (robią przysiady, rozciągają się, skaczą). Próbują manewrować w locie i udawać, że latają w miejscu.
Kornutki
mają długie czułki (głaszczki wargowe).
Dzieci udają, że ich palce to czułki.
Nęczyn
to kukułka wśród pszczół. Składa jaja w gniazdach innych samotnic.
Dzieci skradają się, szukając gniazd innych pszczół.
Zadrzechnie
mają silne żuwaczki, dzięki którym mogą żuć drewno.
Dzieci udają, że żują.
Pszczolinki
wykopują żuwaczkami długie korytarze w piasku lub zbitej ziemi. Główny korytarz rozgałęzia się na dwie lub trzy odnogi zakończone komorami. Ich ścianki są wzmocnione i wygładzone woskiem. Budowa takiego gniazda jest ciężka, dlatego pszczoły muszą odpoczywać – wtedy można je zauważyć, gdy wystawiają głowy znad kopca i obserwują wejście do gniazda.
Dzieci czołgają się po dywanie i udają, że rękami wykopują gniazdo (jak kret), następnie odpoczywają chwilę, prostując się i rozglądając wokół.
Obserwacje i wnioski
Pszczoły samotnice nie tworzą rojów; każda królowa samotnie zajmuje się niewielkim liczbowo potomstwem. W gnieździe samotnic nie znajdzie się robotnic, a jedynie zdolne do rozmnażania samce i samice.
Płodna samica szuka odpowiedniego miejsca na założenie gniazda, po czym samodzielnie je buduje i zaopatruje w pokarm. W ciągu całego życia samotnica jest w stanie zbudować kilkadziesiąt komórek w kilku gniazdach i zwykle umiera, nim młode pszczoły wygryzą się z komórek.
Samotnice żyją w odosobnieniu, nie rzucając się w oczy. Niektóre pszczoły wybierają na gniazda dziury wydrążone w drewnie przez chrząszcze, inne wolą piasek lub glinę, jeszcze inne – rozkładające się drewno.
