Dziedzictwo kulturowe, Plastyka

Żydowskie wycinanki do święta Szawuot

Na ziemiach Polski i Rosji istniał zwyczaj podczas święta Szawuot, czyli święta żniw, nalepiania na szyby okienne kunsztownych wycinanek z papieru, zwanych szewuosim. Ich wycinaniem zajmowali się głównie mężczyźni. Wycinanki te, o delikatnych, koronkowych wzorach, często zdobione były motywami świeczników, kwiatów, ptaków, gwiazd i postaciami symbolicznych zwierząt, szczególnie tych, które w tradycji żydowskiej są atrybutami Boga: lwami, orłami i jeleniami. 

Rozdaj wycinanki zaproponowany w tym zadaniu był również wykonywany do święta Szawuot, ale ponieważ jest to znacznie łatwiejsza w wykonaniu wersja, wycinali ją głównie uczniowie szkół podstawowych. Wycinanka ta nazywa się royzelech, rozeta.  

materiały, niezbędne do wykonania wycinanki

MATERIAŁY

  • przykłady szewuosim (załącznik do pobrania poniżej)
  • biała i kolorowa kartka papieru A4
  • nożyczki
  • klej

Krok 1

Najpierw pokażcie dzieciom przykłady bardziej skomplikowanych wycinanek – szewuosim. Zapytajcie dzieci, co postacie zwierząt przedstawionych na nich mogły symbolizować (lew – siłę, jelenie – szybkość, orły – lekkość, inne ptaki takie jak pawie, gołębie, koguty, bociany – szczęście). Tu warto wspomnieć, że również polska ludowa wycinanka korzystała ze wzorów szewuosim.

Krok 2

Wytnijcie z kartki A4 kwadrat. W tym celu złóżcie kartkę na ukos tak, żeby krótszy bok tworzył jedną linię z dłuższym bokiem. Powstanie trójkąt, który odcinamy od reszty kartki. Kwadrat złożony w trójkąt, złóżcie raz jeszcze na pół. 

Krok 3

Rozłóżcie go i trzymając trójkąt w powstałej linii zgięcia, złóżcie prawe skrzydło trójkąta po przekątnej (tak jak na zdjęciu). Zróbcie to samo z drugim skrzydłem trójkąta. 

Krok 4

Otrzymany kształt składamy po linii zgięcia na pół.  Powinniście otrzymać kształt strzały. Starsze dzieci będą w stanie same złożyć kwadrat, dla młodszych warto zawczasu przygotować origami do dalszego wycinania. 

Teraz dziecko może wyciąć dowolne kształty po bokach origami, pamiętając żeby nie przecinać “strzały” do końca. Po zakończeniu wycinania dzieci ostrożnie rozkładają kwadrat i przyklejają go na kolorową kartkę papieru. Praca gotowa!

Zobacz więcej