Pszczoły są owadami społecznymi i żyją w dużej społeczności zwanej rój. W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania roju pszczół potrzebna jest skuteczna komunikacja. Dlatego też, posiadają one różne sposoby porozumiewania się między sobą.
Jednym z najważniejszych sposobów komunikacji wśród pszczół jest taniec. Gdy pszczoła znajdzie źródło nektaru lub pyłku, wraca do ula i wykonuje specjalny taniec, tzw. „taniec wskazujący”. Tańcząca pszczoła podskakuje na woskowej podłodze ula, wykonując serię skomplikowanych ruchów, które wskazują innym pszczołom kierunek i odległość do źródła pokarmu. Innymi słowy, tańcząca pszczoła przekazuje informacje o tym, jak daleko jest pożywienie i w jakim kierunku należy lecieć.
Istnieją dwa rodzaje tańca pszczół: okrągły i kwadratowy. Taniec okrągły jest stosowany w przypadku znalezienia kwiatów w bliskiej odległości od ula, natomiast taniec kwadratowy służy do wskazania
źródeł pożywienia oddalonych od ula.
Podczas tańca okrągłego, tańcząca pszczoła porusza się w kółko, wykonując serie krótkich skoków wokół własnej osi. Taniec trwa zazwyczaj około 15 sekund i kończy się kierunkiem lotu do kwiatów. Podczas tańca, tańcząca pszczoła wydobywa dźwięki skrzydeł, które są słyszalne dla innych pszczół w ulu.
Taniec kwadratowy jest bardziej skomplikowany i trwa dłużej niż taniec okrągły. Tańcząca pszczoła wykonuje serię skomplikowanych ruchów, które odzwierciedlają kierunek i odległość do źródła pożywienia. W ten sposób pszczoły potrafią precyzyjnie określić, gdzie znajduje się kwiat, który warto odwiedzić.
Proponujemy przeprowadzić z dziećmi zabawę, utrwalającą wiedzę na temat tańca pszczół.
Czas trwania: 20 minut
Cel: utrwalenie wiedzy na jednego ze sposobów komunikacji pszczół; aktywność ruchowa
Przebieg zadania
Wszystkie dzieci, biorące udział w zabawie są pszczołami w ulu. Ich zadaniem będzie odnalezienie ukrytego nektaru. Jedno dziecko, wybrane na ochotnika lub losowo, wybiera się na poszukiwanie nektaru. Jego zadaniem jest rozejrzeć się po sali i wybrać jeden przedmiot, w którym może być ukryty nektar – na przykład szafka nauczyciela, piórnik kolegi, tablica i t.d. W tym, póki pszczółka rozgląda się po sali i wymyśla obiekt, gdzie może być ukryty nektar, reszta pszczół śpi – czyli dzieciaki zamykają oczy i czekają na sygnał „Gotowe!”.
Następnie zadaniem naszej pszczółki jest przekazanie innym pszczołom, gdzie ukryty nektar. Nie wolno wskazywać, ani nazywać przedmiotu. Za pomocą ruchów należy ten przedmiot opisać. Zadaniem reszty dzieci jest odgadnięcie, gdzie jest ukryty nektar. Osoba, która odgadnie przedmiot, jako pierwsza, zamienia się w pszczółkę poszukiwaczkę nektaru.
Post powstał w ramach projektu współfinansowanego z Deutsche Bundesstiftung Umwelt przy współpracy z Naturschutzzentrum Oberlausitzer Bergland.
