Świat roślin jest niesamowicie piękny i niezwykle różnorodny. Rośliny odgrywają kluczową rolę w ekosystemach naszej planety, zapewniając nam żywność, tlen, a także tworząc piękne krajobrazy i zapewniając schronienie dla wielu gatunków zwierząt. Wszystkie rośliny są unikalne i wyjątkowe pod względem wyglądu, kształtów i kolorów. Mamy tu ogromną różnorodność drzew, kwiatów, traw, krzewów, roślin pnących i sukulentów. Każdy zakamarek naszego globu kryje w sobie unikatowe gatunki, przystosowane do specyficznych warunków środowiska.
Wielobarwność kwiatów i ich delikatność zachwycają nasz wzrok. Drzewa zaś dostarczają nam cennego tlenu i absorbują dwutlenek węgla, przyczyniając się do regulacji klimatu na naszej planecie. Niektóre rośliny mają także właściwości lecznicze, które od wieków wykorzystywane są w medycynie tradycyjnej. Rośliny te zawierają wiele cennych związków chemicznych, które wspomagają nasze zdrowie i pomagają w leczeniu różnych schorzeń.
Odkrywanie różnorodności roślin to niekończąca się podróż. Zachęcamy wybrać się w tą podróż z dziećmi i nie tylko przyjrzeć się z bliska różnorodnym kształtom i barwom roślin, lecz również utrwalić te wizerunki przy pomocy jednej z najstarszych technik fotograficznych – cyjanotypii.
Cel: Pokazanie dzieciom różnorodności fauny, poznanie ciekawej techniki fotograficznej
Czas: 30 minut
MATERIAŁY
- Rośliny
- Papier do cyjanotypii (możecie zakupić go tu: https://sklep-astromedia.pl/pl/p/Papier-sloneczny-cyjanotypia/112
- Woda
Przebieg zadania
Krok 1
1. Dzieci wspólnie z nauczycielem zbierają różne odmiany listków i kwiatów. Najlepiej wybrać te o bardziej wyrazistych konturach.
2. Nauczyciel rozdaje dzieciom specjalny papier. Na rynku dostępne są różne rodzaje papieru do cyjanotypii, różniące się pod względem grubości, faktury oraz odcienia niebieskiego.
3. Dzieci z pomocą nauczyciela na niebieskiej powierzchni papieru układają rośliny, które chcą uwiecznić na odbitkach. Można układać je dowolnie, aby uzyskać interesujące kompozycje.
Krok 2
4. Nauczyciel ostrożnie umieszcza papier z roślinami pod silnym światłem (najlepiej promieniami słonecznymi). Naświetlanie powinno trwać do momentu, aż papier poza roślinami zmieni kolor na biały.
5. Po naświetleniu należy przeprowadzić proces wywoływania zgodnie z instrukcją producenta papieru. Najczęściej jest to zanurzenie papieru w wodzie. Obraz wtedy na chwilę zniknie i pojawi się w odwróconych kolorach. Woda również usuwa nadmiar substancji chemicznych oraz utrwala obraz.
6. Papier należy pozostawić do wyschnięcia.
Kilka słów o wykorzystywanej technice
Cyjanotypia to technika fotograficzna, która wykorzystuje światłoczułość soli żelaza. Ta unikalna metoda pozwala na tworzenie niezwykłych niebieskich odbitek. Proces cyjanotypii polega na nałożeniu specjalnego roztworu roztworu soli żelaza (zwykle to jest cytrynian amonowo-żelazowy), żelazocyjanku potasu i wody na papier lub tkaninę.
Następnie, na przygotowanym podłożu umieszcza się negatyw lub obiekty, które chcemy odbić, i poddaje je działaniu światła słonecznego lub innego źródła UV. Promienie UV powodują reakcję chemiczną, która skutkuje utworzeniem niebieskiego pigmentu. Można wykorzystać już gotowy papier do cyjanotypii, jak na przykład ten: https://sklep-astromedia.pl/pl/p/Papier-sloneczny-cyjanotypia/112.
Po naświetleniu obiektów lub negatywu, nośnik jest starannie spłukiwany wodą, aby usunąć niewykorzystane związki chemiczne. W rezultacie pozostaje niebieskie odbicie obiektów lub wzoru na papierze.
Cyjanotypia charakteryzuje się wyjątkowym, nostalgicznie wyglądającym efektem w odcieniach niebieskiego, które są charakterystyczne dla tej techniki. Jest to proces kreatywny i artystyczny, który pozwala na tworzenie pięknych, niepowtarzalnych dzieł sztuki, zarówno poprzez odbijanie obiektów rzeczywistych, jak i tworzenie grafik na negatywach.
Ta metoda była szczególnie popularna w XIX wieku, zwłaszcza jako sposób na tworzenie kopii rysunków inżynieryjnych i naukowych notatek. Dziś cyjanotypia jest również ceniona przez artystów i entuzjastów fotografii alternatywnej jako oryginalny sposób wyrażania swojej twórczości.
Post powstał w ramach projektu współfinansowanego z Deutsche Bundesstiftung Umwelt przy współpracy z Naturschutzzentrum Oberlausitzer Bergland.