Rozdział I 

Rok 1000. Wieś Warsza

– I wtedy Bazyliszek popatrzył śmiałkowi prosto w oczy iiii…. trrrrrrach! Jednym spojrzeniem zamienił nieszczęśnika w kamień! – po tych słowach Urwis poderwał się z miejsca, założył na pysk skrywaną wcześniej maskę Bazyliszka i wyskoczył nagle tuż przed głowami przyjaciółek.

– Aaaa! Bazyliszek! – krzyknęła Tola z przestrachu niemal spadając z krzesła..

– Aaaa! Urwis! To ty? Oszalałeś? Prawie dostałyśmy zawału! – wtórowała jej  równie przestraszona Pola.

Urwis był z siebie dumny! Już dawno tak nie nabrał swoich przyjaciółek! Legenda o Bazyliszku była jego ulubioną warszawską legendą. Tę maskę Bazyliszka kupił już bardzo dawno temu i wiele razy zakładał ją na bale karnawałowe lub wystąpienia szkolne. Ale dzisiejszy wieczorny żart był jednak najlepszym zastosowaniem bazyliszkowej maski, jaką mógł sobie wymarzyć!

– Czy przed zaśnięciem nie moglibyśmy opowiedzieć sobie czegoś innego, na przykład legendy o Syrence?  – zaproponowała Tola. – Moglibyśmy porozmawiać o tym, jak strzegła Warszawy przed najeźdźcami albo jak wszyscy byli zakochani w jej magicznym śpiewie…

– Ależ oczywiście, że mogę opowiedzieć o Syrence! – nonszalancko odparł Urwis, a jego ochocze nastawienie od razu wzbudziło podejrzenia przyjaciółek. – W końcu Syrenka dzierżyła w dłoni miecz i tarczę! Brońcie się! – zawołał piesek. W sekundę zdjął maskę Bazyliszka i wyciągnął spod koca drewnianą tarczę i takiż miecz. Wymachiwał zabawkową bronią we wszystkie strony. – Jestem Syrenką! Chronię Warszawę! – Pokrzykiwał i skakał z podłogi na kanapę i z powrotem.

– Urwis, uspokójże się wreszcie!! – zaśmiały się na ten widok przyjaciółki.

Ale Urwis pewnie nie skończyłby zabawy szybko, gdyby nie głos mamy, który nagle dobiegł do uszu towarzystwa.

– Urwis! Urwisku! Mieliście z przyjaciółkami dowiedzieć się czegoś o historii Warszawy, a ja słyszę tylko jakieś piski i krzyki. W dodatku, ty chyba wymachujesz mieczem. Czy to znaczy, że skończyliście naukę?

– My? Naukę? Oj nie nie… mamo, właśnie poznawaliśmy warszawskie legendy, a za chwilę… – Urwis popatrzył w stronę drewnianego miecza – będziemy czytać o średniowieczu. Zamku królewskim, rycerzach, murach obronnych… no sama wiesz… rekwizyty pomagają lepiej zapamiętać historię.

Mama popatrzyła na Urwisa z niedowierzaniem.

– Czy ty na pewno nie przeszkadzasz w nauce?

– Ja?? Przeszkadzać?? Mamo, ja odgrywam historyczne sceny! Sama mówiłaś, że lepiej się zapamiętuje, jeśli  się coś nie tylko usłyszy, ale i zobaczy!

– Nie jestem pewna, czy miałam wtedy na myśli odgrywania scen z mieczem… odparła spokojnie mama. – Proszę cię, kiedy będziecie omawiać natarcie ciężką artylerią, nie rzucaj z dziupli kulami armatnimi! – rzuciła na pożegnanie uznając ostatecznie, że nie należy przeszkadzać dzieciom, gdy łączą naukę z zabawą.

Gdy tylko mama Urwisa odeszła, Pola wpadła na genialny pomysł.

– Słuchajcie, mam pomysł! A może wykorzystamy mój magiczny kompas i przeniesiemy się w czasie do tamtych czasów? [Musicie bowiem wiedzieć, że Pola dostała od swojej Babuni  magiczny kompas, który po wypowiedzeniu  tajemnej formuły przenosi wypowiadających te słowa w dowolne miejsce na świecie.

– Jesteś genialna! – uradował się Urwis. – Tylko … do których czasów? Kiedy powstała Warszawa?

– Hmm… pomyślmy … Skoro Warszawa jest tak ważnym miastem, to może istniała już 1000 lat temu. Za czasów pierwszych władców Polski – księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego?

– Oj tak, przenieśmy się 1000 lat wstecz. Zobaczymy, czy był już wtedy zbudowany Zamek Królewski i Kolumna Zygmunta. Ciekawe, jak wtedy wyglądało Stare Miasto!

Widząc entuzjazm przyjaciół, Pola ścisnęła magiczny kompas w skrzydle i wypowiedziała cichutko ale zdecydowanie:

– Wszystko co dobre,

wszystko czego nie znamy,

niech się pojawi,

bo na to czekamy…

… chcemy przenieść się ponad 1000 lat w przeszłość, na teren Warszawy!

Rozdział II

Powstanie murów warszawskich.

– Wszystko co dobre,

wszystko co nie znamy,

niech pojawi się tu,

bo na to czekamy…

… chcemy przenieść się kilkaset lat w przyszłość… do momentu, gdy posiadłość Warsza zmienia się w Warszawę!

Świat ponownie zawirował i warsztat kowala zmienił się w okazałą chatę. Chata sąsiadowała ze znacznie większą liczbą glinianych i drewnianych budynków, obór i stajni. Nim zdołali się dobrze rozejrzeć naokoło, usłyszeli zdecydowanie brzmiące słowa:

– Dzieciaki, nie leńcie się! Biegnijcie po cegły i zanieście na skarpę wiślaną. Mury obronne miasta same się nie zbudują – zawołał rycerz na koniu.

– Ojej! Trafiliśmy na budowanie murów miejskich! Rany Julek! Ale mamy szczęście! Patrzcie, to tutaj było palenisko kowala, teraz wznoszą się tu pierwsze mury Zamku Królewskiego! Jeszcze jest drewniany i dopiero kilka ścian zmienia się w murowane! Ale czad!  Kocham swój kompas! – emocjonowała się Pola.

Urwis nie był aż tak podekscytowany. Przejął się rozkazem.. Jeździec nie wyglądał na takiego, z którym można dyskutować. W dziupli Poli Urwis skakał z mieczem i tarczą i wymachiwał nimi radośnie, ale wiedział, że w dawniej dzieci zawsze musiały  słuchać i wykonywać rozkazy dorosłych… w szczególności jeśli tymi dorosłymi byli rycerze.

Przyjaciele pobiegli w miejsce, które wskazał rycerz. Na skraju osady, tuż obok skarpy wiślanej leżała sterta cegieł. Mieszkańcy miasta nosili je murarzom.

– O! Widzę nowych pomocników! – zawołał z entuzjazmem nadzorujący budowę osiłek. – Hej tam! Dać im po jednej cegle. Więcej nie uniosą! –i od razu ktoś wrzucił im do łapek po jednej cegle.

Nadzorujący sięgnął po pióro i zaznaczył trzy kreski na swoim papierze. Trzy kreski to wydane trzy cegły. Wszystko musiało się zgadzać.

– Tola zerknęła na pergamin i aż zapiszczała z zadziwienia.

– Proszę pana, co to za jakiś potwór jest narysowany na tej kartce?

Majster zerknął na pergamin.

– Potwór? Jaki potwór? Dziecko, nie rozpoznajesz godła Warszawy? To przecież nasza Syrenka! Skąd ty się wzięłaś? Z innej planety? – patrząc raz na Tolę, raz na pieczęć, zaśmiał się tak głośno, że cegła szykowana dla kolejnej osoby prawie spadła mu na łapę.

– Eeeee…. to jest Syrenka? – tym razem Pola zawtórowała zdziwieniu Toli. –  No niby ma tarczę i miecz, ale nie ma rybiego ogona. Zamiast niego ma skrzydła orła, łapy smoka, ogon lwa i tylko kawałek brzucha w łuski ryby…

– I bardzo dobrze, że tak wygląda. Syrenka ma skrzydła, bo chroni przed napadami z góry. Ma łapy smoka i ogon lwa, bo chroni przed niebezpieczeństwem, które może przybyć z lasu. A kawałek ryby – żeby chronić Warszawę od strony rzeki Wisły. No dobrze, dobrze… koniec tych pogaduszek, robota czeka. . Idźcie zanieść cegły na mur i wróćcie po kolejne.

Trójka bohaterów poszła za pozostałymi mieszkańcami Warszawy.  Kiedy dotarli nad wiślaną skarpę, tuż za remontowanym zamkiem było gwarnie i tłoczno. Jedni układali cegły inni sprawdzali, czy stawiany mur jest prosty. Pozostali mieszkańcy nosili kamienie i cegły dla wzmocnienia murów wokoło zamku.

– Szybko, szybko! Z rozkazu księcia Kazimierza I, dawać cegły! – pokrzykiwano zewsząd ! – Musimy ochronić zamek, kościół św. Jana, Rynek i całą zabudowę Warszawy. Pośród murów będziemy bezpieczniejsi przed najazdem!

Przyjaciele rzucili cegły na miejsce, ale … perspektywa noszenia ciężarów przez cały dzień wcale im się nie podobała. Byli ciekawi, co wydarzy się potem.

– Zmykajmy stąd. Przenieśmy się do czasu powstawania Kolumny Zygmunta. Mury będą już zbudowane. Gliniany gród zamieni się w zamek. Pospacerujemy po mieście i nikt nie będzie nas zaganiał do ciężkiej pracy… – postanowił Urwis.

– Dobry pomysł! – Pola rzuciła cegłę na wyznaczone miejsce, odeszła odrobinę na bok i wymówiła zaklęcie…