Dzień Środowiska

Światowy Dzień Środowiska, czyli „World Environment Day” (WED), jest to dzień ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na Konferencji Sztokholmskiej w 1972 roku. Jego rolą ma być przypominanie i dbanie o główne hasła konferencji dotyczące zgodności rozwoju cywilizacji z rozwojem ekologicznym otaczającego nas świata. 

Podczas finałowej sesji w Sztokholmie 16 czerwca 1972 roku, podpisano deklarację, która głosiła, że: „Człowiek jest zarówno elementem przyrody, jak i siłą sprawczą kształtującą otoczenie, które go utrzymuje przy życiu i inspiruje go do intelektualnego, moralnego, społecznego i duchowego rozwoju. (…) Oba aspekty środowiska człowieka: naturalne i stworzone przez człowieka, mają zasadnicze znaczenie dla jego dobrego samopoczucia i korzystania z podstawowego prawa człowieka – prawa do życia jako takiego.”

Od 50 lat Światowy Dzień Środowiska obchodzimy 5 czerwca, na pamiątkę ustanowienia Programu Narodów Zjednoczonych do spraw Środowiska (UN Environment). Po raz pierwszy święto odbyło się pod hasłem „Ziemia jest tylko jedna” w 1974 roku.

Sama idea ochrony środowiska narodziła się w drugiej połowie XIX wieku. W Europie była ona odpowiedzią na dynamiczny proces rozrastania się miast, technologii i industrializacji, który powodował coraz większe zanieczyszczenie powietrza i wody. Stanowiło to zagrożenie dla ludzi, zwierząt i roślin. 

Obecnie termin “ochrona środowiska” ściśle wiąże się z innymi współczesnymi terminami takimi jak: edukacja ekologiczna, eko zarządzanie, wydajność w gospodarowaniu zasobami środowiska i minimalizacja zanieczyszczeń, odpowiedzialność środowiskowa oraz ekoetyka. 

Obecnie do największych zagrożeń środowiska naturalnego w skali ogólnoświatowej należy zmiana klimatu, która grozi poważnym zaburzeniem równowagi ekosystemów, potężnym ruchem migracyjnym, a nawet wojnami o surowce dla nas dotychczas nieoczywiste, np. wodę. 

Nadal duże szkody zdrowiu człowieka i planety niosą kwaśne deszcze, zanieczyszczenie powietrza i wód (w tym gruntowych), przemysłowa wycinka lasów.  

W Polsce środowisko zanieczyszczane jest głównie nie tylko przez przemysł i transport, ale też indywidualne gospodarstwa domowe. Przemysł wytwarza olbrzymie ilości pyłów, gazów, ścieków i odpadów stałych. Transport drogowy emituje do atmosfery spaliny samochodowe, z gospodarstw domowych pochodzą olbrzymie ilości odpadów, które w najlepszym wypadku są spalane, a w najgorszym – zalegają na nielegalnych wysypiskach śmieci, ścieki komunalne oraz szkodliwe gazy i pyły z domowych pieców.

Do degradacji środowiska naturalnego w największym stopniu przyczynia się człowiek, który wykorzystuje zasoby naturalne szkodząc przyrodzie w sposób bezpośredni lub pośredni. Dlatego tak ważne są nowe nawyki życia człowieka w harmonii z przyrodą, czyli zrównoważonego rozwoju.